ရွမ္းစာေပႏွင့္ယဥ္ေက်းမႈ အသင္းမွ ျပဴစဳထားေသာ မွတ္တမ္းမွတ္ရာမ်ားျဖစ္ပါသည္။
“ေရညွိပ့်ံသင္း၊ ေညာင္ေရႊအင္းလည္း နတ္မင္းသံုးရန္ နႏၵကန္ႏွင့္ သ႑ာန္မျခား” အစခ်ီစဆိုေတာ္ဦးပုည၏ အင္းေလး အလွကို နတ္မင္းတို႔၏ နႏၵကန္ႏွင့္ခုိင္းႏွိဳင္းတင္ျပသြားသည္မွာ အလြန္ပင္ ၾကည္ႏွဴးဂုဏ္ယူစရာ ေကာင္းလွပါသည္။
ႏိုင္ငံတိုင္းႏိုင္ငံတိုင္းတြင္ တန္ဖိုးမျဖတ္ႏိုင္ေသာ ရတနာသဖြယ္ သတ္မွတ္ထိမ္းသိန္းထိုက္ေသာ ေနရာေဒသမ်ား ရွိၾကပါသည္။ အင္းေလး အင္းၾကီးသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္အတြက္ အစားမထိုးႏိုင္ေသာ ရတနာပင္ျဖစ္သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္သာ မက ကမၻာတလႊားသို႔တိုင္ ေက်ာ္ၾကားလွ်က္ရွိပါသည္။
“မိႈင္းညိွိ႔ညိဳ႔ ေတာင္ျပာတန္းၾကီးမ်ားက အေရွ႔ႏွင့္အေနာက္သြယ္တန္းကာ ေရျပင္က က်ယ္က်ယ္ သဘာ၀ေက်းဌက္ ေတြေပါ ၾကာျဖဴ။ၾကာညိဳ ၾကာပဒုမၼာ ေတြက ေရာင္စံုဖ်ာလို႔ အလွတင့္တယ္ ”
ဤသဘာ၀ ပန္းခ်ီမွာ အင္းသူအင္းသာ တို႔၏ စည္းခ်က္ညီညီ ၀ါးခ်က္က်က် ေလွငယ္အား ေျချဖင့္တက္ကို ၀ွိုက္ကာ ၀ိွက္ကာေလွာ္ခတ္ပံုမွာ ပံုရိပ္ သဘာ၀ က်က် လွပလို႔ေနေပသည္။ ကမၻာကသိသည့္ ဤအလွကို ေပ်ာက္ကြယ္မသြားေအာင္ ထိမ္းသိန္းရန္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားတိုင္း၏ သမိုင္းေပးတာ၀န္တရပ္ ျဖစ္ပါသည္။
အင္းေလးကန္ ေပၚေပါက္လာပံု
အင္းေလးကန္ကို ပညာရွင္မ်ားက ေကာက္ခ်က္အမ်ိဳးမ်ိဳး ခ်ခဲ့ၾကပံုမွာ
ဘူမိေဘဒ ပညာရွင္မ်ား၏ သင္ၾကားခ်က္အရဆိုလွ်င္ ရွမ္းကုန္းေျမျမင့္ေဒသသည္ (Lime stone) ေခၚ ထံုးေက်ာက္မ်ား ေပၚၾကြယ္ရာ ေဒသျဖစ္သည္။ မိုးမ်ား အဆက္မျပတ္ရြာသြန္းရာတြင္ ထံုးေက်ာက္မ်ား အရည္ေပ်ာ္ရာမွ ျဖစ္ေပၚလာေသာ ေပ်ာ္၀င္ကန္ (solution lake) ျဖစ္သည္ဟုဆိုၾက၏။
တဖန္တစ္ခ်ိဳ႔ေသာ ဘူမိေဘဒ ပညာရွင္မ်ားကလည္း အင္းေလးကန္သည္ ထံုးေက်ာက္မ်ားကို ေရတုိက္စားျခင္းျဖင့္ ေရတိုက္စားခံရေသာ ေနရာမ်ားတြင္ ခ်ိဳင့္၀ွမ္းျဖစ္ေပၚလာေသာ ထံုးေက်ာက္အိုင္ ဟူ၍ ဆိုၾက၏
တဖန္တစ္ခ်ိဳ႔ေသာ ပညာရွင္မ်ားက အင္းေလးကန္၏ တဖက္တခ်က္ရွိ အက္ေၾ႕ကာင္းၾကီးနွစ္ခု၏ အလယ္ထုေအာက္သို႔ ေလွ်ာက်မႈေၾကာင့္ (ထုျပတ္ေရြ႔ Block Faulting) ျဖစ္ေပၚလာေသာ ေရအိုင္ဟူ၍ လည္း ဆိုၾက၏။
မည္သို႔ပင္ဆိုေစကာမူ အင္းေလးကန္ၾကီးသည္ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ ၁၀ သန္းခြဲ ေလာက္ကပင္ ရွိေနျပီျဖစ္သည္။ ထိုအခ်ိန္ကာလ၏ ကန္ေရျပင္သည္ ယခုေျမမ်က္ႏွာျပင္ထက္ ေပေပါင္း ၃၀၀ ခန္႔ ျမင့္သည္ဟု ဆိုသည္။ မည္မွ် က်ယ္သည္ မည္မွ် နက္သည္ကိုကား ေရေရရာရာ တိတိက်က် မသိရွိရေပ။ သို႔ေသာ္ ေသခ်ာခိုင္မာစြာ သိရသည္မွာ တျဖည္းျဖည္းႏွင့္ က်မ္းေျမာင္း တိမ္ေကာ လာျပီ ဆိုသည့္ အခ်က္ပင္ ျဖစ္သည္။
အင္းေလးကန္၏ ထူးျခားခ်က္မွာ အမာခံ ေအာက္ၾကမ္းျပင္မရွိျခင္း ျဖစ္သည္။ စိမ္းညိဳ႔ညိဳ႔ အေရာင္ရွိေသာ အမႈန္မ်ား စုေပါင္း၍ ႏြံ အျဖစ္သို႔ ကူးေျပာင္းသြားေသာ ႏွဳန္းေျမမ်ား ျဖစ္လာၾကသည္။ ထိုအမွဳန္မ်ားတြင္ ထံုးဓါတ္အမ်ားအျပားပါ၀င္ သည္ကို ေတြ႔ရွိရသျဖင့္ အင္းေလးကန္ ၾကီးသည္ ထံုးေက်ာက္ အေရေပ်ာ္အိုင္ၾကီး ျဖစ္လာသည္ဟူေသာ ယူဆခ်က္မွာ အေတာ္ပင္ ခိုင္မာသည္ဟု ဆိုႏိုင္ပါသည္။
ဘ၀စံုလင္အင္းေရျပင္
အင္းေလးကန္ၾကီးသည္ ႏွစ္သန္းေပါင္းရာေပါင္းမ်ားစြာမွ စတင္ျဖစ္ထြန္းေပၚေပါက္လာခဲ့ေသာ ေရအိုင္ၾကီးတခုျဖစ္သျဖင့္ ျဖတ္သန္းေက်ာ္လႊား လာခဲ့သည့္ အခ်ိန္ကာလမွာ ကမၻာႏွင့္ခ်ီ၍ ပင္ ခိုင္းႏွိဳင္းေလာက္သည္။ အင္းေရျပင္သည္ မာန္ဟုန္ျပင္းျပင္း ထုထည္ၾကီးမားသည့္ အခ်ိန္ကာလမ်ားကို ျဖတ္သန္းခဲ့ရသလို ထုထည္ေသးငယ္သည့္ ေရျပင္ တိမ္တိမ္ႏွင့္လည္း ေနခဲ့ရဖူးဟန္ ရွိသည္။ လက္၀ဲ လက္ယာ ကမ္းမ်ားႏွင့္ ေတာင္ေျမာက္ အင္းေရျပင္သည္ ဆုတ္လိုက္ တက္လိုက္ျဖင့္ သံသရာ လည္ေနခဲ့ဟန္ လည္း တူေပသည္။
လြန္ခဲ့ေသာ နွစ္၁၀၀၀ ေက်ာ္ကလမ်ားတြင္ ေညာင္ေရႊျမိဳ႔သည္ မေပၚထြန္းေသးပါ။ ေညာင္ေရႊျမိဳ႔၏ ေျမာက္ယြန္းယြန္း ေလးမိုင္ခန္႔ရွိ ေဗာရိႆတ္ ဘုရား အနီးတြင္ ေရွးေဟာင္းျမိဳ႔ၾကီး တစ္ျမိဳ႔ ထြန္းကားခဲ့သည္။ ဧက ၉၇၀ ေက်ာ္ က်ယ္၀န္းၾကီးမားေသာ ထိုျမိဳ႔ၾကီးကို ျမိဳ႔ရိုးႏွင့္ က်ံဳးတို႔က ၀န္းရံထားပါသည္။ ထိုျမိဳ႔ကို ေဒသခံ မ်ားက “ျမိဳ႔တြင္းၾကီး ေခၚ ေကာသမၻီ (ေကာ့ဆမ္ပီ)” ျမိဳ႔ၾကီးဟုေခၚဆိုၾကသည္။ ယခုတိုင္ အခ်ိဳ႔ေနရာမ်ားတြင္ အုတ္ျမိဳ႔ရိုးမ်ား က်န္ရစ္တည္ရွိေနဆဲ ျဖစ္သည္။ ေအဒီ ၁၀၀၀ ခန္႔က ထိုေကာသမၻီ ေခၚ (ကေမၻာဇ တိုင္းႏိုင္ငံ ၾကီးသည္) ၾကီးမား တန္ခိုးထြားခဲ့ေလသည္။ ထိုအခ်ိန္၌ အင္းေရျပင္သည္ ယခု လက္ရွိအလ်ား (၁၄ မွ ၁၂ ) မိုင္ အနံ (၄ မွ ၅ ) မိုင္ထက္ ေသးငယ္သည္။ ေရမ်က္ႏွာျပင္က်င္းေသာ္လည္း ပို၍နက္သည္။ ဤေကာသမၻီ ျမိဳ႔ ႏိုင္ငံ ၾကီးကို ေျမာက္ဘက္မွ တရုတ္တို႔က ေအဒီ ၁၁၁၃ အေလာင္းစည္သူမင္း လက္ထက္တြင္ လာေရာက္တိုက္ခိုက္ၾကရာ စစ္ရွံဳး၍ ေကာသမၻီမွ ခြာ၍ တိမ္းေရွာင္သြားၾကသည္။ တရုတ္တပ္မ်ား ျပန္ဆုတ္ သြားျပီးေနာက္ ျမိဳ႔တစ္ျမိဳ႔ကို ထပ္မံ တည္ ၾကျပန္သည္။
ျမိဳ႔တည္ေနရာကား ယခု မိုင္းေသာက္အင္းရြာႏွင့္ သလဲဦးရြာ အၾကားရွိ ေပပင္အင္းရြာ အေနာက္ဘက္တြင္ ရမၼ၀တီျမိဳ႔သစ္ကို တည္ေထာင္ခဲ့ၾကသည္။ ဤဒုတိယတည္ေထာင္ခဲ့ေသာ ရမၼ၀တီျမိဳ႔သည္ သဘာ၀ေဘးဒဏ္ ေၾ႕ကာင့္ပ်က္ခဲ့ရသည္။
ဟဲဟိုးသီေခါင္ပံုးအင္း
ယေန႔ကန္ေရျပင္သည္ ေရွးအင္းေလးကန္၏ အစိတ္အပုိင္းမွ်သာ ျဖစ္ေပသည္။ အင္းေလးကန္ ေရျပင္သည္ ယခင္က ပထ၀ီ အေနထားမွာ ယခုအတိုင္းမဟုတ္ပဲ က်ယ္ျပန္႔ရာ အလ်ား ၃၈ မိုင္ အနံ ၈ မိုင္ခန္႔ထိ ရွိခဲ့သည္။ ေရဦးတိုက္ရြာမ်ား အျဖစ္ (၁) ေပါင္းပိန္း (၂) ေရဦး (၃) ဟိုနမ့္္ ႏွင့္ (၄) ထန္႔အိမ္အထိ ေရမ်ား ေရာက္သည္ဟု ဆိုၾကသည္။ ယခု ေညာင္ေရႊျမိဳ႔ေနရာသည္ပင္ တခ်ိန္က အင္းေရျပင္က်ယ္ျဖစ္ခဲ့ဖူးသည္ဟု ဆိုၾကသည္။ ဤမွ် မက ယခု ေညာင္ေရႊျမိဳ႔မွ ၁၅ မိုင္ခန္႔ကြာေ၀းေသာ ေတာင္နီ ေက်းရြာ (အင္းဦးေစတီ) အထိ တစ္ခ်ိန္က ဦးတိုက္ခဲ့သည္ဟု ဆိုၾကသည္။ ဟဲဟိုးသီေခါင္ ခ်ိဳင့္၀ွမ္းၾကီးသည္ အေရွ႔အင္းေခါင္း ေရထြက္မွ အေနာက္ ေရေ၀ါ ေတာင္ႏွင့္ လက္ေမာင္းေကြးေတာင္တန္းမ်ား အထိ (၇)မိုင္(၈)မိုင္ခန္႔ ရွိသည္။ ေတာင္ႏွင့္ေျမာက္မွာ ၅ မိုင္ ၆ မိုင္ေက်ာ ရွိေပမည္။ ထိုအခ်ိန္က ဟဲဟိုးခ်ိဳင့္၀ွမ္းၾကီးသည္ ေရျပင္က်ယ္က်ယ္နွင့္ တင့္တယ္လို႔ ေနပါသည္။ ေရေ၀ါေတာင္ေပါက္ထြက္ရာမွ ေရမ်ား အလံုးအရင္းႏွင့္ အင္းေလးအင္းၾကီးထဲသို႔ စီး၀င္သြားသည့္အတြက္ အင္းေလးအင္းၾကီးသည္ အလ်ား ၃၆ မိုင္ အနံ ၈မိုင္ ထိ ပထ၀ီ အေနအထားသို႔ ေရာက္ခဲ့ရသည္။ ေရေ၀ါေတာင္သည္ ၂ ပိုင္းနီးပါး ကြဲအက္ ေပါက္သြားရျခင္းကို ဆန္းစစ္ၾကည့္ေသာ္ သဘာ၀ ေဘးဒဏ္ေၾကာင့္ဟု ယူဆရပါမည္။ မိုးအဆက္မျပတ္ ရြာသြန္းသည့္အတြက္ ဟဲဟိုးအင္းေရျပင္သည္ အရွိန္အဟုန္ျပင္းစြာျဖင့္ အဆမတန္ျမင့္တက္ခဲ့ဟန္တူပါသည္။ ျပင္းထန္ေသာ ေရအားေၾကာင့္ေပါက္ထြက္ျခင္း (သို႔မဟုတ္) ေျမငလွ်င္ လွဳပ္ခါမႈေၾ႕ကာင့္ ကြဲအက္ျခင္းမ်ားျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။ မည္သို႔ ဆိုေစကာမူ ဟဲဟိုးသီေခါင္နယ္ ငုတ္ေတာင္ဘက္မွ ေတာင္ျပိဳျခင္းေၾကာင့္ ယခု ပုန္းအင္း (ဖုန္းအင္း) ဟု ေခၚၾကသည့္ ဘက္မွ အင္းေရမ်ား က်ဆင္းလာျပီး အေရွ႔ေတာင္ဘက္ ေညာင္ေရႊအင္းထဲထိ စီး၀င္လာခဲ့သျဖင့္ အင္းေရသည္ အလ်ား ၃၆ မိုင္ အနံ ၈မိုင္ အထိ ပထ၀ီ အေနအထားျဖစ္ေပၚခဲ့ရာ ဒုတိယ ရမၼာ၀တီျမိဳ႔ ေရေအာက္သို႔ေရာက္ျပီး ျမိဳ႔ပ်က္ရျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ဤျဖစ္ရပ္မွန္ကို သိႏိုင္ရန္ သိပၸံနည္းက် အေထာက္အကူ ပစၥည္းကိရိယာမ်ားျဖင့္ ဘူမိေဘဒ ကြင္းဆင္းေလ့လာပါက ျဖစ္ရပ္မွန္မ်ား ဧကန္မုခ် ေပၚေပါက္လာမည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ရပါသည္။
တေပါင္းတန္ခူး ေရက်ခ်ိန္၌ အင္းေလးကန္ အေရွ႔ဘက္ သလဲဦးရြာႏွင့္ မို္င္းေသာက္ရြာၾကား ေပပင္အင္းရြာ၏ အေနာက္ယြန္းယြန္းတြင္ ယခုတိုင္ ရမၼ၀တီ ျမိဳ႔ေဟာင္းၾကီးအား ေတြ႔ျမင္ႏိုင္ပါသည္။ ေဒသခံ လူမ်ားက နန္းေတာ္ရာ ဟုေခၚဆိုၾကသည္။ ေျမေအာက္သုိ႔ ေသခ်ာစြာၾကည့္ပါက လူတစ္ဖက္မွ် ၾကီးမားလွသည့္ တိုင္ၾကီးမ်ားကို ေရေမွာ္ေရညိွ မ်ား ဖုံးအုပ္လွ်က္ ေတြ႔ႏိုင္ပါသည္။ အင္းေလးအင္းၾကီး ေသးငယ္စဥ္က ဤေျမရာ သည္ ကုန္းေျမ ရမၼာ၀တီျမိဳ႔ေနရာပင္ျဖစ္ပါသည္။ ရမၼာ၀တီ ျမိဳ႔သူျမိဳ႔သားမ်ားလည္း ေရလြတ္ရာ အေရွ႔ေတာင္ေျခသို႔ ေရြ႔လာၾကျပီး။ မိုင္းေသာက္ (ရွမ္းအေခၚ မိုင္းေဆာက္ ၊ မိုင္း = ျမိဳ႔ ေဆာက္ = တစ္ေထာင္မွ် ျဖစ္၍ အဓိပၸာယ္မွာ ေျမေနရာလြန္စြာက်ဥ္းေျမာင္းလွ၍ ေနရာတစ္ေထာင္မွ်သာ ရွိေသာျမိဳ႔ ျဖစ္သည ) တြင္ ေနထိုင္ၾကပါသည္။ ထိုမွ တဖန္အင္းေရ အေတာ္အတန္ က်သြာသည့္ အခါ၌ ေျမာက္ဘက္သို႔ေရြ႔ေျပာင္းျပီး ျမိဳ႔ ၂ ျမိဳ႔ကို ျမိဳ႔ရိုးမ်ား က်ံဳးမ်ားျဖင့္ တည္ေဆာက္ၾကျပန္သည္။ ၄င္းျမိဳ႔ ၂ျမိဳ႔မွာ ဖန္းဖယ္ ႏွင့္ မန္က်ည္းစင္ ျဖစ္ပါသည္။ ဖန္းဖယ္ (ဖာဖယ္) မွာ ရွမ္းဘာသာျဖင့္ အမႊာ ႏွစ္ျမိဳ႔ဟု အဓိပၸာယ္ရပါသည္။ ထိုေနရာသည္လည္း က်ဥ္းေျမာင္းေသးငယ္လွ၍ သကၠရာဇ္ ၁၃၅၉ တြင္ ေစာ္ဘြားၾကီး ဆီဆိုင္ဖ မွ ယခု ေညာင္ေရႊျမိဳ႔ကို ျမိဳ႔ အဂၤါရပ္ ႏွင့္ အညီ တည္ေထာင္ခဲ့သည္။ ေကာသမၻီ တိမ္ေကာ ပ်က္သုဥ္းျပီး ႏွစ္ရာေပါင္းမ်ားစြာ ၾကာျမင့္လာေသာအခါ ေရမ်ားလည္း က်သြားျပီး ကုန္းေျမမ်ားေပၚထြန္း လာသည္။ ယခု အခါ ေညာင္ေရႊျမိဳ႔သည္လည္း ၾကီးမားေသာ ေညာင္ေရႊ ခ်ိဳင့္၀ွမ္းၾကီး၏ အလယ္ ဗဟို ဘူမိနက္သန္ ေနရာမွန္ ျပန္ေရာက္ကာ တိုးတက္ေနျပီျဖစ္ပါသည္။ ေညာင္ေရႊသည္ ရွမ္းဘာသာျဖင့္ ေယာင္ေဟြ႔ ဟု အသံထြက္ကာ ေတာင္ႏွစ္လံုးၾကားမွ ကုန္းေျမမို႔မို႔ဟု အဓိပၸာယ္ရပါသည္။ ေရက်သြားသျဖင့္ ကုန္းေျမမ်ား ေပၚထြန္းလာျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ အင္းေလး အင္းၾကီးႏွင့္ အင္း၏ အေရွ႔အေနာက္ေတာင္ေျမာက္ လြင္ျပင္မ်ားတြင္ ေရွးေဟာင္းျမိဳ႔ၾကီးမ်ား လြန္စြာေပၚမ်ားလွသည္။ အခ်ိဳမွာ ကြယ္ေပ်ာက္ကုန္ၾကေပျပီ။ မေပ်ာက္ပ်က္ေသးေသာ ျမိဳ႔ရိုး ၊ အုတ္ရိုး ေနရာ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားလည္း က်န္ရွိေနေပေသးသည္။ ေစတီပုထိုးေရွးေဟာင္း သမိုင္း၀င္ အေဆာက္အဦးမ်ားလည္း လြန္းစြာေပါမ်ားလွသည္။ အင္းတ၀ိုက္ႏွင့္ အနီးအနား ေဒသမ်ားမွ ေ၇ွးေဟာင္းပစၥည္းမ်းလည္း ေပၚၾကြယ္လွေပသည္။ ထိုေညာင္ေရႊခ်ိဳင့္၀ွမ္းေဒသသည္ ဤမွ် ေရွးေဟာင္းအေမႊအႏွစ္မ်ား ေပါၾကြယ္ခ်င္းမွာ သမိုင္းေၾကာင္ရွည္လ်ား၍ ယဥ္ေက်းမႈႏွစ္ေပါင္းေထာင္ခ်ီ၍ ရွိခဲ့သည္မွာ ေသခ်ာလွေပသည္။
သမိုင္းေၾကာင္း
လူမ်ားသည္ မည္သည့္အခ်ိန္က စတင္၍ အေျခခ်ေနထိုင္ခဲ့ၾကသည္ကို ရွာေဖြရာတြင္ ရဌ၀တီေခၚ ရပ္ေစာက္ျမိဳ႔သမိုင္း စစ္တမ္းအရ ျမန္မာ သကၠရာဇ္ ၁၀၁ ခရစ္သကၠရာဇ္ ရ၃၉ တြင္သေရေခတၱရာမွ ဒြတၱေပါင္မင္းသည္ အင္းေလးရွိေရေပါ စံနန္း၌ ေခတၱ လာေရာက္စံျမန္းသြားသည္ဟု အထက္ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ ရွမ္းျပည္နယ္ မွတ္တမ္း အပိုင္း ၂ အတြဲ ၂ စာမ်က္ ႏွာ ၂၆ တြင္ “အင္းေလးျမန္မာစကား” စာတမ္းတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။ ထိုေၾကာင့္ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အေစာဆံုးလာေရာက္အေျခခ် ေနထိုင္ေသာ ပ်ဴလူမ်ိဳးတို႔ႏွင့္ အဆက္သြယ္ ရွိခဲ့ဟန္တူပါသည္။ အင္းေလး ေဒသ ေညာင္ေရႊခ်ိဳင့္၀ွမ္း လြင္ျပင္ၾကီးသည္ ေအဒီ ၇၀၀ ေလာက္ကပင္ ယဥ္ေက်းမႈ ထြန္းကားျပီး အျခား ေဒသမွ မင္းႏွင့္ လူသူ အေရာက္ေပါက္ရွီသည္ကို ျပဆိုေနပါသည္။
ေရႊသန္းေတာင္ဘုရားေက်ာက္စာတြင္ သကၠရာဇ္ ၃၇၉ (၁၁၇ ေအဒီ) တြင္ အေနာ္ရထာမင္းၾကီးသည္ ေရႊသန္းေတာင္ဘုရားကို တည္ေတာ္မူသည္။ ဒုတိယစည္သူေခၚ နရပေတ့စည္သူမင္းၾကီးက ထပ္မံ ျပဳျပင္ တည္ေဆာက္၍ ကြ်န္သီးေတာ္မ်ား ၀တ္ေျမမ်ားကို လွဴျပန္သည္။ ေရႊအင္းတိန္ဘုရားေက်ာက္စာတြင္လည္း အေနာ္ရထား မင္းမွ စ၍ အေလာင္းစည္သူ အင္း၀ေရႊနန္းေက်ာ့၇ွင္ စသည့္မင္းမ်ားက ေစတီပုထိုးမ်ား ျပဳျပင္ျခင္း ထပ္မံ အသစ္တည္ေထာင္ျခင္း ကြ်န္သီးေတာ္မ်ားႏွင့္၀တ္ေျမမ်ား လွဴဒါန္းျခင္းတို႔ကို ေဖာ္ျပထားပါသည္။
ဆက္ရန္........
“ေရညွိပ့်ံသင္း၊ ေညာင္ေရႊအင္းလည္း နတ္မင္းသံုးရန္ နႏၵကန္ႏွင့္ သ႑ာန္မျခား” အစခ်ီစဆိုေတာ္ဦးပုည၏ အင္းေလး အလွကို နတ္မင္းတို႔၏ နႏၵကန္ႏွင့္ခုိင္းႏွိဳင္းတင္ျပသြားသည္မွာ အလြန္ပင္ ၾကည္ႏွဴးဂုဏ္ယူစရာ ေကာင္းလွပါသည္။
ႏိုင္ငံတိုင္းႏိုင္ငံတိုင္းတြင္ တန္ဖိုးမျဖတ္ႏိုင္ေသာ ရတနာသဖြယ္ သတ္မွတ္ထိမ္းသိန္းထိုက္ေသာ ေနရာေဒသမ်ား ရွိၾကပါသည္။ အင္းေလး အင္းၾကီးသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္အတြက္ အစားမထိုးႏိုင္ေသာ ရတနာပင္ျဖစ္သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္သာ မက ကမၻာတလႊားသို႔တိုင္ ေက်ာ္ၾကားလွ်က္ရွိပါသည္။
“မိႈင္းညိွိ႔ညိဳ႔ ေတာင္ျပာတန္းၾကီးမ်ားက အေရွ႔ႏွင့္အေနာက္သြယ္တန္းကာ ေရျပင္က က်ယ္က်ယ္ သဘာ၀ေက်းဌက္ ေတြေပါ ၾကာျဖဴ။ၾကာညိဳ ၾကာပဒုမၼာ ေတြက ေရာင္စံုဖ်ာလို႔ အလွတင့္တယ္ ”
ဤသဘာ၀ ပန္းခ်ီမွာ အင္းသူအင္းသာ တို႔၏ စည္းခ်က္ညီညီ ၀ါးခ်က္က်က် ေလွငယ္အား ေျချဖင့္တက္ကို ၀ွိုက္ကာ ၀ိွက္ကာေလွာ္ခတ္ပံုမွာ ပံုရိပ္ သဘာ၀ က်က် လွပလို႔ေနေပသည္။ ကမၻာကသိသည့္ ဤအလွကို ေပ်ာက္ကြယ္မသြားေအာင္ ထိမ္းသိန္းရန္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားတိုင္း၏ သမိုင္းေပးတာ၀န္တရပ္ ျဖစ္ပါသည္။
အင္းေလးကန္ ေပၚေပါက္လာပံု
အင္းေလးကန္ကို ပညာရွင္မ်ားက ေကာက္ခ်က္အမ်ိဳးမ်ိဳး ခ်ခဲ့ၾကပံုမွာ
ဘူမိေဘဒ ပညာရွင္မ်ား၏ သင္ၾကားခ်က္အရဆိုလွ်င္ ရွမ္းကုန္းေျမျမင့္ေဒသသည္ (Lime stone) ေခၚ ထံုးေက်ာက္မ်ား ေပၚၾကြယ္ရာ ေဒသျဖစ္သည္။ မိုးမ်ား အဆက္မျပတ္ရြာသြန္းရာတြင္ ထံုးေက်ာက္မ်ား အရည္ေပ်ာ္ရာမွ ျဖစ္ေပၚလာေသာ ေပ်ာ္၀င္ကန္ (solution lake) ျဖစ္သည္ဟုဆိုၾက၏။
တဖန္တစ္ခ်ိဳ႔ေသာ ဘူမိေဘဒ ပညာရွင္မ်ားကလည္း အင္းေလးကန္သည္ ထံုးေက်ာက္မ်ားကို ေရတုိက္စားျခင္းျဖင့္ ေရတိုက္စားခံရေသာ ေနရာမ်ားတြင္ ခ်ိဳင့္၀ွမ္းျဖစ္ေပၚလာေသာ ထံုးေက်ာက္အိုင္ ဟူ၍ ဆိုၾက၏
တဖန္တစ္ခ်ိဳ႔ေသာ ပညာရွင္မ်ားက အင္းေလးကန္၏ တဖက္တခ်က္ရွိ အက္ေၾ႕ကာင္းၾကီးနွစ္ခု၏ အလယ္ထုေအာက္သို႔ ေလွ်ာက်မႈေၾကာင့္ (ထုျပတ္ေရြ႔ Block Faulting) ျဖစ္ေပၚလာေသာ ေရအိုင္ဟူ၍ လည္း ဆိုၾက၏။
မည္သို႔ပင္ဆိုေစကာမူ အင္းေလးကန္ၾကီးသည္ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ ၁၀ သန္းခြဲ ေလာက္ကပင္ ရွိေနျပီျဖစ္သည္။ ထိုအခ်ိန္ကာလ၏ ကန္ေရျပင္သည္ ယခုေျမမ်က္ႏွာျပင္ထက္ ေပေပါင္း ၃၀၀ ခန္႔ ျမင့္သည္ဟု ဆိုသည္။ မည္မွ် က်ယ္သည္ မည္မွ် နက္သည္ကိုကား ေရေရရာရာ တိတိက်က် မသိရွိရေပ။ သို႔ေသာ္ ေသခ်ာခိုင္မာစြာ သိရသည္မွာ တျဖည္းျဖည္းႏွင့္ က်မ္းေျမာင္း တိမ္ေကာ လာျပီ ဆိုသည့္ အခ်က္ပင္ ျဖစ္သည္။
အင္းေလးကန္၏ ထူးျခားခ်က္မွာ အမာခံ ေအာက္ၾကမ္းျပင္မရွိျခင္း ျဖစ္သည္။ စိမ္းညိဳ႔ညိဳ႔ အေရာင္ရွိေသာ အမႈန္မ်ား စုေပါင္း၍ ႏြံ အျဖစ္သို႔ ကူးေျပာင္းသြားေသာ ႏွဳန္းေျမမ်ား ျဖစ္လာၾကသည္။ ထိုအမွဳန္မ်ားတြင္ ထံုးဓါတ္အမ်ားအျပားပါ၀င္ သည္ကို ေတြ႔ရွိရသျဖင့္ အင္းေလးကန္ ၾကီးသည္ ထံုးေက်ာက္ အေရေပ်ာ္အိုင္ၾကီး ျဖစ္လာသည္ဟူေသာ ယူဆခ်က္မွာ အေတာ္ပင္ ခိုင္မာသည္ဟု ဆိုႏိုင္ပါသည္။
ဘ၀စံုလင္အင္းေရျပင္
အင္းေလးကန္ၾကီးသည္ ႏွစ္သန္းေပါင္းရာေပါင္းမ်ားစြာမွ စတင္ျဖစ္ထြန္းေပၚေပါက္လာခဲ့ေသာ ေရအိုင္ၾကီးတခုျဖစ္သျဖင့္ ျဖတ္သန္းေက်ာ္လႊား လာခဲ့သည့္ အခ်ိန္ကာလမွာ ကမၻာႏွင့္ခ်ီ၍ ပင္ ခိုင္းႏွိဳင္းေလာက္သည္။ အင္းေရျပင္သည္ မာန္ဟုန္ျပင္းျပင္း ထုထည္ၾကီးမားသည့္ အခ်ိန္ကာလမ်ားကို ျဖတ္သန္းခဲ့ရသလို ထုထည္ေသးငယ္သည့္ ေရျပင္ တိမ္တိမ္ႏွင့္လည္း ေနခဲ့ရဖူးဟန္ ရွိသည္။ လက္၀ဲ လက္ယာ ကမ္းမ်ားႏွင့္ ေတာင္ေျမာက္ အင္းေရျပင္သည္ ဆုတ္လိုက္ တက္လိုက္ျဖင့္ သံသရာ လည္ေနခဲ့ဟန္ လည္း တူေပသည္။
လြန္ခဲ့ေသာ နွစ္၁၀၀၀ ေက်ာ္ကလမ်ားတြင္ ေညာင္ေရႊျမိဳ႔သည္ မေပၚထြန္းေသးပါ။ ေညာင္ေရႊျမိဳ႔၏ ေျမာက္ယြန္းယြန္း ေလးမိုင္ခန္႔ရွိ ေဗာရိႆတ္ ဘုရား အနီးတြင္ ေရွးေဟာင္းျမိဳ႔ၾကီး တစ္ျမိဳ႔ ထြန္းကားခဲ့သည္။ ဧက ၉၇၀ ေက်ာ္ က်ယ္၀န္းၾကီးမားေသာ ထိုျမိဳ႔ၾကီးကို ျမိဳ႔ရိုးႏွင့္ က်ံဳးတို႔က ၀န္းရံထားပါသည္။ ထိုျမိဳ႔ကို ေဒသခံ မ်ားက “ျမိဳ႔တြင္းၾကီး ေခၚ ေကာသမၻီ (ေကာ့ဆမ္ပီ)” ျမိဳ႔ၾကီးဟုေခၚဆိုၾကသည္။ ယခုတိုင္ အခ်ိဳ႔ေနရာမ်ားတြင္ အုတ္ျမိဳ႔ရိုးမ်ား က်န္ရစ္တည္ရွိေနဆဲ ျဖစ္သည္။ ေအဒီ ၁၀၀၀ ခန္႔က ထိုေကာသမၻီ ေခၚ (ကေမၻာဇ တိုင္းႏိုင္ငံ ၾကီးသည္) ၾကီးမား တန္ခိုးထြားခဲ့ေလသည္။ ထိုအခ်ိန္၌ အင္းေရျပင္သည္ ယခု လက္ရွိအလ်ား (၁၄ မွ ၁၂ ) မိုင္ အနံ (၄ မွ ၅ ) မိုင္ထက္ ေသးငယ္သည္။ ေရမ်က္ႏွာျပင္က်င္းေသာ္လည္း ပို၍နက္သည္။ ဤေကာသမၻီ ျမိဳ႔ ႏိုင္ငံ ၾကီးကို ေျမာက္ဘက္မွ တရုတ္တို႔က ေအဒီ ၁၁၁၃ အေလာင္းစည္သူမင္း လက္ထက္တြင္ လာေရာက္တိုက္ခိုက္ၾကရာ စစ္ရွံဳး၍ ေကာသမၻီမွ ခြာ၍ တိမ္းေရွာင္သြားၾကသည္။ တရုတ္တပ္မ်ား ျပန္ဆုတ္ သြားျပီးေနာက္ ျမိဳ႔တစ္ျမိဳ႔ကို ထပ္မံ တည္ ၾကျပန္သည္။
ျမိဳ႔တည္ေနရာကား ယခု မိုင္းေသာက္အင္းရြာႏွင့္ သလဲဦးရြာ အၾကားရွိ ေပပင္အင္းရြာ အေနာက္ဘက္တြင္ ရမၼ၀တီျမိဳ႔သစ္ကို တည္ေထာင္ခဲ့ၾကသည္။ ဤဒုတိယတည္ေထာင္ခဲ့ေသာ ရမၼ၀တီျမိဳ႔သည္ သဘာ၀ေဘးဒဏ္ ေၾ႕ကာင့္ပ်က္ခဲ့ရသည္။
ဟဲဟိုးသီေခါင္ပံုးအင္း
ယေန႔ကန္ေရျပင္သည္ ေရွးအင္းေလးကန္၏ အစိတ္အပုိင္းမွ်သာ ျဖစ္ေပသည္။ အင္းေလးကန္ ေရျပင္သည္ ယခင္က ပထ၀ီ အေနထားမွာ ယခုအတိုင္းမဟုတ္ပဲ က်ယ္ျပန္႔ရာ အလ်ား ၃၈ မိုင္ အနံ ၈ မိုင္ခန္႔ထိ ရွိခဲ့သည္။ ေရဦးတိုက္ရြာမ်ား အျဖစ္ (၁) ေပါင္းပိန္း (၂) ေရဦး (၃) ဟိုနမ့္္ ႏွင့္ (၄) ထန္႔အိမ္အထိ ေရမ်ား ေရာက္သည္ဟု ဆိုၾကသည္။ ယခု ေညာင္ေရႊျမိဳ႔ေနရာသည္ပင္ တခ်ိန္က အင္းေရျပင္က်ယ္ျဖစ္ခဲ့ဖူးသည္ဟု ဆိုၾကသည္။ ဤမွ် မက ယခု ေညာင္ေရႊျမိဳ႔မွ ၁၅ မိုင္ခန္႔ကြာေ၀းေသာ ေတာင္နီ ေက်းရြာ (အင္းဦးေစတီ) အထိ တစ္ခ်ိန္က ဦးတိုက္ခဲ့သည္ဟု ဆိုၾကသည္။ ဟဲဟိုးသီေခါင္ ခ်ိဳင့္၀ွမ္းၾကီးသည္ အေရွ႔အင္းေခါင္း ေရထြက္မွ အေနာက္ ေရေ၀ါ ေတာင္ႏွင့္ လက္ေမာင္းေကြးေတာင္တန္းမ်ား အထိ (၇)မိုင္(၈)မိုင္ခန္႔ ရွိသည္။ ေတာင္ႏွင့္ေျမာက္မွာ ၅ မိုင္ ၆ မိုင္ေက်ာ ရွိေပမည္။ ထိုအခ်ိန္က ဟဲဟိုးခ်ိဳင့္၀ွမ္းၾကီးသည္ ေရျပင္က်ယ္က်ယ္နွင့္ တင့္တယ္လို႔ ေနပါသည္။ ေရေ၀ါေတာင္ေပါက္ထြက္ရာမွ ေရမ်ား အလံုးအရင္းႏွင့္ အင္းေလးအင္းၾကီးထဲသို႔ စီး၀င္သြားသည့္အတြက္ အင္းေလးအင္းၾကီးသည္ အလ်ား ၃၆ မိုင္ အနံ ၈မိုင္ ထိ ပထ၀ီ အေနအထားသို႔ ေရာက္ခဲ့ရသည္။ ေရေ၀ါေတာင္သည္ ၂ ပိုင္းနီးပါး ကြဲအက္ ေပါက္သြားရျခင္းကို ဆန္းစစ္ၾကည့္ေသာ္ သဘာ၀ ေဘးဒဏ္ေၾကာင့္ဟု ယူဆရပါမည္။ မိုးအဆက္မျပတ္ ရြာသြန္းသည့္အတြက္ ဟဲဟိုးအင္းေရျပင္သည္ အရွိန္အဟုန္ျပင္းစြာျဖင့္ အဆမတန္ျမင့္တက္ခဲ့ဟန္တူပါသည္။ ျပင္းထန္ေသာ ေရအားေၾကာင့္ေပါက္ထြက္ျခင္း (သို႔မဟုတ္) ေျမငလွ်င္ လွဳပ္ခါမႈေၾ႕ကာင့္ ကြဲအက္ျခင္းမ်ားျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။ မည္သို႔ ဆိုေစကာမူ ဟဲဟိုးသီေခါင္နယ္ ငုတ္ေတာင္ဘက္မွ ေတာင္ျပိဳျခင္းေၾကာင့္ ယခု ပုန္းအင္း (ဖုန္းအင္း) ဟု ေခၚၾကသည့္ ဘက္မွ အင္းေရမ်ား က်ဆင္းလာျပီး အေရွ႔ေတာင္ဘက္ ေညာင္ေရႊအင္းထဲထိ စီး၀င္လာခဲ့သျဖင့္ အင္းေရသည္ အလ်ား ၃၆ မိုင္ အနံ ၈မိုင္ အထိ ပထ၀ီ အေနအထားျဖစ္ေပၚခဲ့ရာ ဒုတိယ ရမၼာ၀တီျမိဳ႔ ေရေအာက္သို႔ေရာက္ျပီး ျမိဳ႔ပ်က္ရျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ဤျဖစ္ရပ္မွန္ကို သိႏိုင္ရန္ သိပၸံနည္းက် အေထာက္အကူ ပစၥည္းကိရိယာမ်ားျဖင့္ ဘူမိေဘဒ ကြင္းဆင္းေလ့လာပါက ျဖစ္ရပ္မွန္မ်ား ဧကန္မုခ် ေပၚေပါက္လာမည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ရပါသည္။
တေပါင္းတန္ခူး ေရက်ခ်ိန္၌ အင္းေလးကန္ အေရွ႔ဘက္ သလဲဦးရြာႏွင့္ မို္င္းေသာက္ရြာၾကား ေပပင္အင္းရြာ၏ အေနာက္ယြန္းယြန္းတြင္ ယခုတိုင္ ရမၼ၀တီ ျမိဳ႔ေဟာင္းၾကီးအား ေတြ႔ျမင္ႏိုင္ပါသည္။ ေဒသခံ လူမ်ားက နန္းေတာ္ရာ ဟုေခၚဆိုၾကသည္။ ေျမေအာက္သုိ႔ ေသခ်ာစြာၾကည့္ပါက လူတစ္ဖက္မွ် ၾကီးမားလွသည့္ တိုင္ၾကီးမ်ားကို ေရေမွာ္ေရညိွ မ်ား ဖုံးအုပ္လွ်က္ ေတြ႔ႏိုင္ပါသည္။ အင္းေလးအင္းၾကီး ေသးငယ္စဥ္က ဤေျမရာ သည္ ကုန္းေျမ ရမၼာ၀တီျမိဳ႔ေနရာပင္ျဖစ္ပါသည္။ ရမၼာ၀တီ ျမိဳ႔သူျမိဳ႔သားမ်ားလည္း ေရလြတ္ရာ အေရွ႔ေတာင္ေျခသို႔ ေရြ႔လာၾကျပီး။ မိုင္းေသာက္ (ရွမ္းအေခၚ မိုင္းေဆာက္ ၊ မိုင္း = ျမိဳ႔ ေဆာက္ = တစ္ေထာင္မွ် ျဖစ္၍ အဓိပၸာယ္မွာ ေျမေနရာလြန္စြာက်ဥ္းေျမာင္းလွ၍ ေနရာတစ္ေထာင္မွ်သာ ရွိေသာျမိဳ႔ ျဖစ္သည ) တြင္ ေနထိုင္ၾကပါသည္။ ထိုမွ တဖန္အင္းေရ အေတာ္အတန္ က်သြာသည့္ အခါ၌ ေျမာက္ဘက္သို႔ေရြ႔ေျပာင္းျပီး ျမိဳ႔ ၂ ျမိဳ႔ကို ျမိဳ႔ရိုးမ်ား က်ံဳးမ်ားျဖင့္ တည္ေဆာက္ၾကျပန္သည္။ ၄င္းျမိဳ႔ ၂ျမိဳ႔မွာ ဖန္းဖယ္ ႏွင့္ မန္က်ည္းစင္ ျဖစ္ပါသည္။ ဖန္းဖယ္ (ဖာဖယ္) မွာ ရွမ္းဘာသာျဖင့္ အမႊာ ႏွစ္ျမိဳ႔ဟု အဓိပၸာယ္ရပါသည္။ ထိုေနရာသည္လည္း က်ဥ္းေျမာင္းေသးငယ္လွ၍ သကၠရာဇ္ ၁၃၅၉ တြင္ ေစာ္ဘြားၾကီး ဆီဆိုင္ဖ မွ ယခု ေညာင္ေရႊျမိဳ႔ကို ျမိဳ႔ အဂၤါရပ္ ႏွင့္ အညီ တည္ေထာင္ခဲ့သည္။ ေကာသမၻီ တိမ္ေကာ ပ်က္သုဥ္းျပီး ႏွစ္ရာေပါင္းမ်ားစြာ ၾကာျမင့္လာေသာအခါ ေရမ်ားလည္း က်သြားျပီး ကုန္းေျမမ်ားေပၚထြန္း လာသည္။ ယခု အခါ ေညာင္ေရႊျမိဳ႔သည္လည္း ၾကီးမားေသာ ေညာင္ေရႊ ခ်ိဳင့္၀ွမ္းၾကီး၏ အလယ္ ဗဟို ဘူမိနက္သန္ ေနရာမွန္ ျပန္ေရာက္ကာ တိုးတက္ေနျပီျဖစ္ပါသည္။ ေညာင္ေရႊသည္ ရွမ္းဘာသာျဖင့္ ေယာင္ေဟြ႔ ဟု အသံထြက္ကာ ေတာင္ႏွစ္လံုးၾကားမွ ကုန္းေျမမို႔မို႔ဟု အဓိပၸာယ္ရပါသည္။ ေရက်သြားသျဖင့္ ကုန္းေျမမ်ား ေပၚထြန္းလာျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ အင္းေလး အင္းၾကီးႏွင့္ အင္း၏ အေရွ႔အေနာက္ေတာင္ေျမာက္ လြင္ျပင္မ်ားတြင္ ေရွးေဟာင္းျမိဳ႔ၾကီးမ်ား လြန္စြာေပၚမ်ားလွသည္။ အခ်ိဳမွာ ကြယ္ေပ်ာက္ကုန္ၾကေပျပီ။ မေပ်ာက္ပ်က္ေသးေသာ ျမိဳ႔ရိုး ၊ အုတ္ရိုး ေနရာ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားလည္း က်န္ရွိေနေပေသးသည္။ ေစတီပုထိုးေရွးေဟာင္း သမိုင္း၀င္ အေဆာက္အဦးမ်ားလည္း လြန္းစြာေပါမ်ားလွသည္။ အင္းတ၀ိုက္ႏွင့္ အနီးအနား ေဒသမ်ားမွ ေ၇ွးေဟာင္းပစၥည္းမ်းလည္း ေပၚၾကြယ္လွေပသည္။ ထိုေညာင္ေရႊခ်ိဳင့္၀ွမ္းေဒသသည္ ဤမွ် ေရွးေဟာင္းအေမႊအႏွစ္မ်ား ေပါၾကြယ္ခ်င္းမွာ သမိုင္းေၾကာင္ရွည္လ်ား၍ ယဥ္ေက်းမႈႏွစ္ေပါင္းေထာင္ခ်ီ၍ ရွိခဲ့သည္မွာ ေသခ်ာလွေပသည္။
သမိုင္းေၾကာင္း
လူမ်ားသည္ မည္သည့္အခ်ိန္က စတင္၍ အေျခခ်ေနထိုင္ခဲ့ၾကသည္ကို ရွာေဖြရာတြင္ ရဌ၀တီေခၚ ရပ္ေစာက္ျမိဳ႔သမိုင္း စစ္တမ္းအရ ျမန္မာ သကၠရာဇ္ ၁၀၁ ခရစ္သကၠရာဇ္ ရ၃၉ တြင္သေရေခတၱရာမွ ဒြတၱေပါင္မင္းသည္ အင္းေလးရွိေရေပါ စံနန္း၌ ေခတၱ လာေရာက္စံျမန္းသြားသည္ဟု အထက္ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ ရွမ္းျပည္နယ္ မွတ္တမ္း အပိုင္း ၂ အတြဲ ၂ စာမ်က္ ႏွာ ၂၆ တြင္ “အင္းေလးျမန္မာစကား” စာတမ္းတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။ ထိုေၾကာင့္ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အေစာဆံုးလာေရာက္အေျခခ် ေနထိုင္ေသာ ပ်ဴလူမ်ိဳးတို႔ႏွင့္ အဆက္သြယ္ ရွိခဲ့ဟန္တူပါသည္။ အင္းေလး ေဒသ ေညာင္ေရႊခ်ိဳင့္၀ွမ္း လြင္ျပင္ၾကီးသည္ ေအဒီ ၇၀၀ ေလာက္ကပင္ ယဥ္ေက်းမႈ ထြန္းကားျပီး အျခား ေဒသမွ မင္းႏွင့္ လူသူ အေရာက္ေပါက္ရွီသည္ကို ျပဆိုေနပါသည္။
ေရႊသန္းေတာင္ဘုရားေက်ာက္စာတြင္ သကၠရာဇ္ ၃၇၉ (၁၁၇ ေအဒီ) တြင္ အေနာ္ရထာမင္းၾကီးသည္ ေရႊသန္းေတာင္ဘုရားကို တည္ေတာ္မူသည္။ ဒုတိယစည္သူေခၚ နရပေတ့စည္သူမင္းၾကီးက ထပ္မံ ျပဳျပင္ တည္ေဆာက္၍ ကြ်န္သီးေတာ္မ်ား ၀တ္ေျမမ်ားကို လွဴျပန္သည္။ ေရႊအင္းတိန္ဘုရားေက်ာက္စာတြင္လည္း အေနာ္ရထား မင္းမွ စ၍ အေလာင္းစည္သူ အင္း၀ေရႊနန္းေက်ာ့၇ွင္ စသည့္မင္းမ်ားက ေစတီပုထိုးမ်ား ျပဳျပင္ျခင္း ထပ္မံ အသစ္တည္ေထာင္ျခင္း ကြ်န္သီးေတာ္မ်ားႏွင့္၀တ္ေျမမ်ား လွဴဒါန္းျခင္းတို႔ကို ေဖာ္ျပထားပါသည္။
ဆက္ရန္........
5 comments:
ကုိေက်ာ္စြာေရ.. မသိေသးတာေတြလည္း သိရတယ္။ အင္းေလးနဲ႔ ပတ္သက္ျပီးလည္း ဗဟုသုတ ရတယ္။ ဒီပုိ႔စ္အတြက္ ေက်းဇူးပါ။
ေစာင့္ဖတ္ေနပါတယ္။
ကိုေက်ာ္စြာေရ...အကူအညီလိုရင္ေျပာေနာ္.. ကူျပီး type ေပးမယ္..ေစာင့္ေမွ်ာ္ေနပါတယ္ ...ဆက္ရန္မ်ားကို ..
ေက်းဇူးၾကီးပါေပ့ ကိုေက်ာ္စြာ..... ဆက္ရန္မ်ားကို.. ေစာင့္ေမွ်ာ္ေနပါတယ္...
polo ralph lauren
michael kors handbags
iphone case
mulberry handbags
reebok outlet store
true religion outlet
ugg boots sale
tory burch outlet online
mcm outlet
polo ralph lauren
ralph lauren polo
mizuno shoes
cheap jordans
michael kors outlet
ralph lauren shirts
michael kors outlet
cartier sunglasses for men
air force 1 shoes
ugg outlet
mulberry bags
ugg boots
uggs outlet
beats headphones
mulberry outlet,mulberry handbags outlet
cheap michael kors handbags
cheap mlb jerseys
ralph lauren uk
adidas outlet
michael kors outlet
louis vuitton sunglasses for women
swarovski crystal
michael kors handbags clearance
true religion jeans
michael kors outlet online
0802jianxiang
adidas outlet
prada handbags
true religion outlet
canada goose jackets
coach outlet online
north face jackets
canada goose outlet
polo outlet
heat jerseys
thunder jerseys
2017.1.22xukaimin
Post a Comment